فساد و تبانی در لیگ دسته اول فوتبال؛ نه VAR هست نه نظارت بر داوران!

به گزارش خبرنگار مهر، رقابت‌های لیگ دسته اول فوتبال ایران به روزهای حساس خود رسیده است در حالی که ۲۴ هفته از این مسابقات پشت سر گذاشته شده و ۱۰ هفته به تعیین تیم‌های صعودکننده به لیگ برتر و تیم‌های سقوط کننده به لیگ دسته دوم مانده است اما حواشی مختلفی پیرامون مسائل انضباطی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مختلف منتشر شده است.

امروز دوشنبه کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال با صدور آرای خود چند نفر از اعضای کادر فنی و مسئولان تیم شهرداری آستارا را محروم و این تیم را به لیگ دسته دوم سقوط داد. با این حال به نظر می رسد این نمونه ای از اتفاقاتی است که در لیگ دسته اول رخ می دهد.

استفاده داوران جوان در نیم فصل اول

در نیم فصل اول لیگ یک شاهد آن بودیم که کمیته داوران بیشتر از داوران جوان و کم‌تجربه در مسابقات مختلف استفاده کرد تا نفرات بااستعداد را شناسایی کند و داوران جدیدی به لیگ برتر معرفی شوند. اگرچه در تعداد معدودی از مسابقات از داوران باتجربه و حتی بین‌المللی نیز استفاده شد، اما اکثر بازی‌های لیگ یک را داوران جوان و کم‌تجربه سوت زدند.

اعتراض مدعیان به صحنه‌های مشکوک

در هفته‌های زیادی تیم‌های بالای جدول نسبت به قضاوت بازی‌های خود اعتراض داشتند و دو باشگاه پیکان و نفت آبادان نیز در این خصوص اعتراض‌هایی به قضاوت‌ها انجام دادند. یک روز نفت آبادان نسبت به گل شدن یک توپ و مردود شدن این گل توسط داور مسابقه با آریو اسلامشهر اعتراض کرد و روز دیگر هم پیکانی‌ها با انتشار ویدئویی ادعا کردند که پنالتی آنها در جریان بازی با مس کرمان گرفته نشده است.

اظهارات مدیرعامل فجرسپاسی

البته این اعتراضات صرفاً معطوف به رسانه‌ها نیست و برای نمونه، مدیرعامل فجر سپاسی در اظهاراتی مهدی تاج را خطاب قرار داد و صراحتاً اعلام کرد که در لیگ دسته اول سوت‌ها مشکوک است و گفت: من از آقای تاج خواهش می‌کنم که تذکرات لازم را به کمیته داوران بدهند و سعی شود حتی‌الامکان بازی‌های حساس لیگ یک هم با VAR انجام شود. چرا که بعضی از تیم‌ها از داوری متضرر می‌شوند. توپی که در دقیقه ۹۰ به پای بازیکن ما می‌خورد، با اشتباه مسلم داور پنالتی گرفته می‌شود و داور ما را از ۲ امتیاز بسیار حساس محروم کرد.

وی بر لزوم استفاده از VAR تاکید کرد و گفت: با هزینه‌هایی که انجام می‌شود، تیمی که زحمت می‌کشد و برای قهرمانی و صعود به لیگ برتر می‌جنگند با اینکه می‌دانیم حسن اکرمی از داوران باتجربه و بین‌المللی کشور است ولی با یک اشتباه حق تیم ما و یک استان خورده شد و خدایی ناکرده آخر فصل حسرت این ۲ امتیاز را بخوریم. داوران لیگ برتری که بازی‌های لیگ را سوت می‌زنند، صحنه‌های مشکوک را سوت می‌زنند و اگر اشتباهی رخ دهد، به VAR مراجعه می‌کنند یا نظرشان قطعی می‌شود یا نظرشان را برمی‌گردانند و همین اتفاق باعث می‌شود که آن داوران لیگ برتری در لیگ یک سوت اشتباه می‌زنند ولی VAR وجود ندارد که تصمیمات اشتباه خودشان را برگردانند. داوری که با VAR در لیگ برتر سوت زده است این ذهنیت را دارد که اگر سوت اشتباهی زده آن را با VAR برگرداند اما غافل از اینکه سوت را می‌زند و بعد متوجه می‌شود که دارد در لیگ یک سوت می‌زند!

نتیجه عجیب و راه رفتن بازیکنان آستارا

در یکی از دیدارهای هفته بیست و دوم لیگ دسته اول فوتبال تیم پالایش نفت با هدایت عبدالله ویسی در بندرعباس پذیرای شهرداری آستارا بود. در کنار نتیجه عجیبی که باعث شد پرگل‌ترین بازی این فصل لیگ یک رقم بخورد، اتفاقاتی عجیب‌تر درون زمین رخ داد که به هیچ عنوان نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد.

در این دیدار در دقیقه ۱۰ اولین گل بازی (یونس شاکری) در حالی زده شد که بازیکنان آستارا حتی در آخرین لحظه می‌خواستند توپ را از روی خط دروازه بیرون بکشند. حتی بعد از اینکه بازی دو بر صفر (علی‌پورمحمد، پنالتی) شد، آستارا یکی از گل‌ها را جبران کرد و سعی داشت به بازی برگردد، اما گل سوم پالایش نقطه شروع تغییر شرایط بازی بود.

شاگردان قاسم دهنوی معتقد بودند در صحنه منجر به گل سوم پالایش نفت (پورمحمد)، بازیکن این تیم مرتکب خطای پنالتی شده و نه تنها گل مردود است بلکه باید به سود آنها اعلام پنالتی شود، اما داور که چنین نظری نداشت در پی اعتراض شدید بازیکنان شهرداری آستارا به گودرز داوودی و صابر خوشنام، دو بازیکن این تیم، کارت قرمز نشان داد تا با ۹ نفره شدن شهرداری، ادامه کار سخت‌تر هم بشود. این مساله موجب شد بازیکنان در زمین راه بروند و نهایتاً بازی با نتیجه ۷ بر یک به پایان برسد.

اعتراض پیکان به صحنه مشکوک

در یکی از دیدارهای حساس لیگ دسته اول دو تیم بالانشین پیکان و مس شهر بابک رودرروی یکدیگر قرار گرفتند که در نهایت این بازی با تساوی یک بر یک خاتمه یافت.

پیکانی‌ها که با حضور چهره‌های سرشناس در کادر مدیریتی و فنی خود و همچنین با تیمی پرستاره به دنبال بازگشت سریع به لیگ برتر هستند بعد از این بازی اعتراض رسمی خود را به یک صحنه داوری با انتشار ویدئویی انجام دادند. پیکانی‌ها بعد از بازی با مس شهر بابک ویدئویی از برخورد توپ با دست مدافع حریف را انتشار دادند و متنی اعتراض آمیز هم ضمیمه آن کردند.

باشگاه پیکان با تیتر در این خصوص نوشته است: ده هفته سکوت در برابر اشتباهات پر تعداد داوری در راستای احترام به قشر زحمتکش فوتبال و حفظ آرامش آنها، حالا آسیبی جدی به پیکان وارد کرده است.

در ادامه متن اعتراضی باشگاه پیکان آمده است: یک بار دیگر از اشتباه داور ضربه خوردیم؛ این بار در دقیقه ۱۲ دیدار با مس شهربابک داور وسط با وجود نزدیکی به صحنه از خطای هند منجر به پنالتی مدافع حریف چشم‌پوشی کرد تا به سادگی حق مسلم پیکان داده نشود.

خودروسازان در انتها آورده‌اند: در شرایط کنونی که لیگ برتر با حواشی مربوط به استفاده از وی ای آر دست و پنجه نرم می‌کنند، قضاوت‌ها در لیگ دسته اول بدون نظارت کافی انجام می‌شود و به نظر می‌رسد حضور ناظران داوری هم در مسابقات فقط بابت رعایت الزام‌های برگزاری بازی‌ها است؛ وقتی نه به نامه‌های اعتراض‌آمیز باشگاه‌ها ترتیب اثر داده می‌شود و نه خبری از برخورد با داوران پر اشتباه است، شرایط برای رقابت سالم در مسیر صعود به لیگ برتر دشوارتر می‌شود.

مس سونگون و اعتراض به صحنه مشکوک

رسانه تیم فوتبال مس سونگون هم در گزارشی که از مسابقه این تیم برابر پیکان منتشر کرد به یک صحنه مشکوک به اواخر مسابقه اشاره کرد و نوشت: یک صحنه بسیار مشکوک داوری در وقت‌های اضافه نیمه دوم در محوطه جریمه پیکان رخ داد که قاضی میدان این صحنه را پنالتی تشخیص نداد.

۴۵ دقیقه توقف در دیدار بعثت برابر مس

در اتفاقی کم‌نظیر، بازی تیم‌های بعثت کرمانشاه و مس کرمان در لیگ دسته اول ۴۵ دقیقه متوقف شد. در یکی از دیدارهای هفته ششم مسابقات لیگ دسته اول دو تیم بعثت کرمانشاه و مس کرمان در ورزشگاه آزادی کرمانشاه به مصاف هم رفتند. این مسابقه در نهایت با گل میرهادی میرجوان در دقیقه ۸۵ به سود میزبان تمام شد. اما این بازی برخلاف نتیجه کم‌گلی که داشت یک بازی عادی و کم‌هیجان و بدون حاشیه نبود.

در دقیقه ۸۳ تیم مس کرمان که میهمان بود روی یک پاس پشت مدافعان بعثت، توسط صادق زراعتکار به گل رسید. اما کمک داور این گل را مردود اعلام کرد. با اعتراض شدید مس کرمان داور گل را تأیید کرد! اما این بار نوبت به میزبان رسید که به داور اعتراض کند. رسانه باشگاه مس کرمان حتی مدعی شد که اعتراض تیم میزبان به تصمیم داور به حدی گسترده شد که تعدادی از هواداران بعثت هم به وسط زمین آمدند. این اتفاق باعث ایجاد وقفه وقفه در بازی شد. اعتراض‌های دو تیم به داور باعث شد مسابقه حدود ۴۵ دقیقه متوقف شود. در نهایت هم داور مسابقه با رد تصمیم خودش دوباره گل مس کرمان را مردود اعلام کرد تا بازی در فضایی متشنج از سر گرفته شود.

اعتراض داماش به تصمیمات داور

تیم داماش گیلان در مقابل پارس جنوبی جم در حالی تن به شکست دو بر یک داد که پسران شهرباران در مورد هر دو گل تیم پارس جنوبی جم اعتراض داشتند

رسانه رسمی این باشگاه در خصوص گل اول نوشت: داور در حالی برای تیم پارس جنوبی جم اعلام پنالتی کرد که در تصاویر تلویزیونی باید با ذره‌بین به دنبال خطای بازیکن تیم داماش بر روی بازیکن تیم پارس جم گشت. اینکه داور کدام حرکت بازیکن داماش را خطا اعلام کرده برای همگان جای سوال است!

این رسانه در خصوص گل دوم حریف هم نوشت: گل دوم تیم پارس در حالتی به ثمر رسید که در ابتدا بازیکن پارس جنوبی جم بر روی رامین آقالو خطا نمود و سپس اقدام به ایجاد موقعیت گلزنی برای بازیکن دیگر تیم پارس جنوبی جم کرد که بازیکن تیم پارس جنوبی در موقعیت آفساید به توپ رسید…

اعتراض نماینده مجلس

یکی از نمایندگان مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی گفت: هیچ داوری حق ندارد با قضاوت اشتباه حقی از تیم صنعت‌نفت آبادان ضایع کند و کمیته داوران ورود جدی به این موضوع داشته باشد. او با اشاره به اشتباهات داوری ادامه داد: «متاسفانه در نیم فصل اول مسابقات لیگ دسته یک شاهد برخی اشتباهات داوری در دیدارهای حساس صنعت‌نفت بودیم که باعث شد چندین امتیاز از دست برود. چطور ممکن است تیمی با هزینه کردن و حمایت همه جانبه خود را مهیای حضور پرقدرت در لیگ کند و با وجود همه تلاش‌هایی که دارد با اشتباه داوری آن هم در چندین بازی مواجه شود؟»‌

مولوی در ادامه گفت: رقابت در بالای جدول لیگ دسته اول بسیار نزدیک و فشرده است و یک اشتباه ممکن است رؤیای یک شهر را از بین ببرد و کمیته داوران باید این موضوع را به‌خوبی درک کرده و نظارت دقیقی بر این مسابقات داشته باشد.
او همچنین تاکید کرد: به گواه کارشناسان داوری تیم صنعت نفت آبادان در ۲ بازی آخر خود اسیر تصمیمات و قضاوت اشتباه داوران شد و چهار امتیاز این تیم گرفته شد.

نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: در لیگی که تیم‌ها برای صعود رقابت تنگاتنگی دارد شاید یک گل هم تأثیرگذار باشد و حالا که این امتیازات توسط قضاوت اشتباه داوران از صنعت نفت گرفته شد چه کسی پاسخگوی مردم مظلوم و هواداران پرشمار این تیم محبوب است؟ امیدواریم کمیته داوران سازمان لیگ در نیم فصل دوم نظارت بیشتری بر مسابقات لیگ دسته اول داشته باشند تا نتایج در زمین فوتبال رقم بخورد.

کمیته انضباطی: پول بدهید و تخلف کنید!

اما فدراسیون فوتبال و ارکان انضباطی این نهاد همچون کمیته انضباطی و کمیته اخلاق به نظر می‌رسد در کاهش چنین صحنه‌هایی ناتوان بوده است. این نهادها غالباً تمرکز خود را در رسیدگی به اعتراضات به جریمه نقدی و محروم نمودن برخی از اعضای تیم‌ها معطوف نموده است و گویا اراده‌ای برای رسیدگی ریشه‌ای به این موضوعات وجود ندارد و آنچه بیش از هر چیزی مهم است دریافت جریمه نقدی و پول از باشگاه‌ها است.

اصل اول فیفا: بازی جوانمردانه (فیرپلی)

اصل اول فیفا برای هر مسابقه فوتبالی بازی جوانمردانه و انجام فیرپلی است. اما به نظر می‌رسد این مساله در لیگ دسته اول به دست فراموشی سپرده شده است و این مسئولیت فدراسیون فوتبال است که با تصمیمات و تدابیری که اتخاذ می‌کند بتواند بازی جوانمردانه را در هر شرایطی در فوتبال پیاده کند و صحنه‌های مشکوک و اعتراضات به حداقل برسد.

فدراسیون و تدبیری که باید اندیشیده بشود

با نزدیک شدن به روزهای پایانی لیگ دسته اول، به نظر می‌رسد باید شاهد اعتراضات بیشتری از سوی باشگاه‌ها باشیم و شاید اتفاقات عجیبی در روزهای آتی رقم بخورد. از اعتراض به صحنه‌های داوری تا اظهار نظر در خصوص تبانی و نقض روح فوتبال ممکن است به سرخط خبرهای لیگ دسته اول تبدیل بشود و ارکان قضائی فدراسیون فوتبال باید چاره‌ای برای این مساله بیندیشد.

این در شرایطی است که ۶ تیم بالای جدول را باید از جمله مدعیان صعود به لیگ برتر دانست و در پایین جدول هم ۵ تیم احتمال سقوط به لیگ دسته دوم را دارند.

نبود VAR و وظیفه سنگین داوران

اینکه VAR در لیگ دسته اول مورد استفاده قرار نمی‌گیرد وظیفه داوران را برای این مسابقات سنگین‌تر می‌کند. داوران لیگ دسته اول باید از تجربه کافی برای قضاوت این مسابقات برخوردار باشند و از داورانی استفاده بشود که از آمادگی جسمانی بالایی برخوردار باشند و با نزدیک بودن به صحنه‌ها بتوانند نبود VAR را جبران کنند و اشتباهات را به حداقل برسانند.

مسئولیت اخلاقی تیم‌ها

راه رفتن بازیکنان شهرداری آستارا و بی تفاوت بودن بازیکنان این تیم به نتیجه نهایی مسابقه در اعتراض به تصمیم داور و نهایتاً دریافت ۷ گل، نشان از آن دارد که فیرپلی در فوتبال در این تیم وجود نداشته است. این اختلاف گر غیرطبیعی می‌تواند حق تیم دیگری را ضایع کند و در نهایت جایگاه تیم‌ها را در جدول رده بندی دستخوش تغییرات نماید و سرنوشت یک باشگاه و طرفدارانش را به گونه‌ای دیگر رقم بزند.